Rivièra Maison: wat strategen kunnen leren van een stijlvol icoon dat ten onder ging

Deze week kwam het nieuws naar buiten dat de Nederlandse woonwinkelketen Rivièra Maison failliet is verklaard. De acht winkels in Nederland zijn per direct gesloten, de webshop is uit de lucht, en zo’n 160 medewerkers verkeren in onzekerheid over hun toekomst.

Wat ooit begon als een bloemenwinkel in Amsterdam in 1948, groeide uit tot een toonaangevende speler in de interieurbranche. Toch kon het bedrijf het hoofd niet boven water houden.

Hoe komt het dat een sterk merk met internationale aanwezigheid ten onder gaat? En belangrijker nog: wat kunnen andere bedrijven hiervan leren?

Van bloemenzaak tot lifestylemerk

Rivièra Maison was meer dan een winkelketen – het was een merk met een duidelijke sfeer en stijl. Onder leiding van oprichter en directeur Henk Teunissen groeide het bedrijf uit tot een lifestylemerk dat ‘gevoel en sfeer’ verkocht, niet alleen meubels. Met winkels in binnen- en buitenland, een distributiecentrum van 21.000 vierkante meter en honderden verkooppunten, leek het een stabiele organisatie.

Maar achter de schermen ging het steeds minder. De omzet daalde, verliezen stapelden zich op: in 2022 een nettoverlies van 2,7 miljoen euro, in 2023 al 5,8 miljoen euro. Dat bleek onhoudbaar.

Een perfecte storm

De oorzaken lijken inmiddels bekend: een combinatie van post-coronainflatie, de oorlog in Oekraïne, gestegen huizenprijzen, en een terugval in nieuwbouw. Consumenten geven simpelweg minder uit aan interieur, en dat raakt een premium merk als Rivièra Maison keihard.

Toch is dit slechts een deel van het verhaal. Veel bedrijven opereren in een moeilijke economische context, maar niet iedereen gaat failliet. Het verschil zit hem in de strategische wendbaarheid. En die lijkt bij Rivièra Maison te hebben ontbroken.

Strategie als momentopname? Of als continu proces?

Het faillissement van Rivièra Maison roept dezelfde vragen op als bij andere bekende namen die eerder ten onder gingen: Kodak, V&D, Free Record Shop, Schoenenreus. Bedrijven die ooit marktleider waren, maar vast bleven houden aan een bestaand model terwijl de wereld om hen heen veranderde.

Wat deze gevallen met elkaar gemeen hebben? Ze bleven te lang vasthouden aan een strategie die ooit werkte, maar inmiddels was achterhaald.

Bij Strategieboost pleiten wij daarom voor een andere aanpak: zie strategie niet als een dik plan dat je elke paar jaar schrijft, maar als een dynamisch proces. Een plan dat je voortdurend bijstelt op basis van nieuwe signalen, klantgedrag, technologische ontwikkelingen en externe invloeden.

Had dit voorkomen kunnen worden?

Achteraf is het makkelijk praten, maar signalen waren er genoeg. De verliezen waren structureel en namen toe. Consumentenbestedingen in home & living daalden al geruime tijd. De vastgoedmarkt was aan het afkoelen. Online concurrentie groeide sneller dan ooit.

Toch leek Rivièra Maison lang te vertrouwen op het bestaande merk en imago, in plaats van actief te investeren in vernieuwing, digitale transformatie of nieuwe verdienmodellen. Dat terwijl de omgeving om radicaal andere keuzes vroeg.

Tijdig bijsturen = overleven.

De echte les hier is: wacht niet tot je strategisch moet reageren vanuit paniek. Door structureel en proactief naar je markt te kijken, kun je veel eerder trends spotten – en erop inspelen.

Denk aan alternatieve product-marktcombinaties, samenwerkingen met andere spelers, slimme manieren om vaste kosten af te bouwen en meer modulair, schaalbaar en digitaal opereren.

Het vereist wel iets: tijd, focus en externe input. Want je eigen blinde vlekken zie je niet vanzelf.

Frisse ogen en scherpe oren

Juist daarom is het zo waardevol om af en toe iemand van buiten naar je strategie te laten kijken. Iemand die geen emotionele band heeft met de status quo. Die lastige vragen stelt. Die je confronteert met ontwikkelingen buiten je bubbel.

Bij Strategieboost helpen we bedrijven precies daarmee. Niet met dikke rapporten, maar met een scherpe, praktische aanpak. We brengen je markt helder in kaart, signaleren risico’s én kansen, en bouwen samen een strategie die mee kan bewegen met de realiteit.

Wat kun jij morgen doen?

Kijk eens kritisch naar de aannames onder jouw strategie. Kloppen die nog?

Ben je voorbereid op economische tegenwind, of vertrouw je op ‘hoe het altijd ging’?

Heb je zicht op disruptieve spelers of trends in jouw branche?

En hoe wendbaar is jouw organisatie als het écht nodig is?

Als je op één van deze vragen “twijfelachtig” moet antwoorden, is het tijd om in actie te komen. Niet morgen, maar vandaag.

Voorkomen dat jouw organisatie het volgende slachtoffer wordt van veranderend klantgedrag?

Meinoud en ik denken graag met je mee. Geen dikke plannen, wel strategische scherpte. Stuur ons een DM – we komen vrijblijvend langs voor een strategisch klankbordgesprek.